Jak można nauczyć małe dziecko myślenia logicznego, analitycznego, abstrakcyjnego, a więc takiego które jest charakterystyczne dla nauk ścisłych.
PRZELICZANIE
W przypadku dzieci przedszkolnych konieczne jest liczenie na MATERIALE KONKRETNYM, a więc takim, który można zobaczyć, dotknąć i przełożyć (matematyka zaczyna się od przetwarzania bodźców odbieranych przez zmysł wzroku i dotyku. Dowodzą tego badania neuropsychologów m.in Ilaria Berteletti i James R. Booth). Bez tego etapu bardzo ciężko jest opanować liczenie w pamięci, ponieważ opiera się ono o WYOBRAŹNIĘ. Jeśli dziecko nie będzie miało wcześniej doświadczeń związanych z liczeniem na konkretach, ciężko będzie mu sobie cokolwiek wyobrazić (w badaniach udowodniono, że mózg dalej korzysta z symbolicznych wyobrażeń materiałów konkretnych takich jak palce, żetony itp. nawet jeśli my już dawno przestaliśmy ich używać w praktyce)
Wniosek?
Pozwól dziecku używać: koralików, kasztanów, orzechów, żetonów, fasoli, palców – jednym słowem wszystkiego co może służyć jako materiał do liczenia!
DODAWANIE I ODEJMOWANIE
Jeśli chcesz nauczyć dziecko tych umiejętności najlepiej zrobić to poprzez pracę na materiale konkretnym np. „Połóż tutaj 3 kredki. A teraz dodaj jeszcze 2. Policz ile teraz jest kredek.” Jeśli widzisz, że dziecko radzi sobie coraz lepiej, możesz zwiększać poziom trudności poprzez coraz bardziej skomplikowane działania (np. liczenie powyżej 10).
SEKWENCJE
Jest to powtarzanie jakiegoś wzoru poprzez jego ponowne ułożenie.
Przykład: Dziecko ma na stole kilka obrazków, na których są: psy, koty, kury (ważne, żeby zwierzątka wyglądały tak samo tzn. Taki sam pies, taki sam kot, taka sama kura itp.)
Podczas tworzenia sekwencji pamiętamy o kilku zasadach:
CO ZNIKNĘŁO?
Podczas układania sekwencji można pobawić się z dzieckiem w zabieranie z ułożonej sekwencji wybranego elementu (np. zabieramy obrazek z psem). Zadaniem dziecka jest odgadnięcie co zostało zabrane poprzez analizę całości („Widzę 2 obrazki z kotami, 2 obrazkami z kurami, a tylko 1 obrazek z psem”). Na początku dzieci często nie widzą co zrobić, dlatego warto zademonstrować im kilka przykładów, aby zrozumiały treść zabawy.
ODGADNIJ CO KRYJE SIĘ W ŚRODKU
Do worka wrzucamy kilka rzeczy (np. maskotkę, autko, drewnianą łyżkę, butelkę). Zadaniem dziecka jest powiedzieć co znajduje się w środku, ale może zrobić to tylko za pomocą dotyku.
Dla starszych dzieci można poszukać przedmiotów które będą miały określony kształt (koło, trójkąt, kwadrat) i dodatkowo poprosić je aby powiedziały jaki kształt aktualnie mają w ręce.
SZUKANIE KSZTAŁTÓW
Spójrz ile w twoim domu znajduje się przedmiotów, które mają kształt koła, kwadratu, prostokąta, trójkąta. Baw się z dzieckiem rozpoznając te kształty, grupując je (np. poproś, żeby dziecko pokazało Ci przedmioty które maja kształt koła).
GRUPOWANIE
Poproś dziecko aby pogrupowało swoje zabawki w sposób tematyczny np. maskotki, lalki, klocki, samochody, kredki itp. Grupowanie uczy dziecko dostrzegania wspólnych cech różnych przedmiotów (np. samochody mają drzwi i koła). Dzięki temu możemy wprowadzać dziecko w tworzenie kategorii.
TWORZENIE KATEGORII
Przykłady kategorii: owoce, warzywa, zwierzęta, zawody, ubrania, jedzenie, picie itp.
Ćwicząc z dzieckiem umiejętność tworzenia kategorii warto ponownie rozejrzeć się po naszym domu. Pokażmy mu, że:
Dom jest pełny różnych kategorii. Wystarczy ich poszukać.
PRZESYPYWANIE KASZY DO SŁOIKÓW
Dziecko ma do dyspozycji 2 nieduże słoiki, miseczkę z kaszą oraz łyżkę. Prosimy dziecko, aby nasypało kaszy do słoików (przy okazji ćwiczymy koordynację oko-ręka). Następnie porównujemy zawartość i pytamy się gdzie jest więcej/mniej kaszy.
Ze starszymi dziećmi próbujemy rozszerzyć tą zabawę o takie polecenia:
BADANIE WŁAŚCIWOŚCI WODY
Doskonała zabawa ucząca dziecko prawa, iż ciecz dostosowuje się do kształtu naczynia.
W jaki sposób warto wykorzystać tą zabawę?
PRAWO-LEWO-PRZÓD-TYŁ
Rozumienie kierunków to umiejętność której dziecko uczy się dosyć długo. Nawet dzieci w wieku szkolnym czasem popełniają błędy w rozróżnianiu kierunków.
W jaki sposób można ćwiczyć z dzieckiem rozumienie kierunków?
„Kiedy śmieje się dziecko, śmieje się cały świat"
82-200 Malbork
Mickiewicza 40